Υπάρχει Τελικά Θεός; (Μια Σκληροπυρηνική Παρουσίαση)

16 October 2009
Αρθρογράφος: Batcic


Το ερώτημα της περί θεού ύπαρξης είναι, όπως και να το κάνουμε ένα ερώτημα βασανιστικό για πάρα πολύ κόσμο. Είναι το έσχατο ερώτημα, στην απάντηση του οποίου καλείται ο άνθρωπος να θεμελιώσει και στηρίξει τα αισθήματα του, τη συμπεριφορά του, την πορεία της ζωής του και γενικότερα τη συνολική του κοσμοθεώρηση. Οι συνέπειες ή μη της ύπαρξης ενός τέτοιου ανώτατου όντος θα μπορούσαν να αλλάξουν τόσο δραματικά το μετά-επίγειο μέλλον μας· από την αδιάστατη και γαλήνια, ανυπαρξία των σκληροπυρηνικών άθεων, μέχρι τους αντιδιαμετρικούς πόλους της μονοδιάστατης θρησκευτικής ευθείας, η οποία εκτείνεται από τον μαγευτικό παράδεισο μέχρι την τρομακτική κόλαση.

Ξεκαθαρίζοντας εδώ ότι αναφέρομαι στον χριστιανικό θεό, διαπιστώνουμε ότι μια σημαντική συνέπεια των ανωτέρω είναι η έντονη διαβάθμιση στα επίπεδα πίστης, που εμφανίζεται σε όλους τους ανθρώπους, από τους φανατικά θρήσκους μέχρι τους έντονα άθεους. Η διαβάθμιση δε αυτή εμφανίζεται να υπάρχει ακόμη και μεταξύ των ίδιων των άθεων, αν θεωρήσουμε ως άθεο αυτόν για τον οποίον η έννοια θεός, δεν παίζει κανέναν ρόλο στη διαμόρφωση των πράξεων και των σκέψεων του. Έτσι οι άθεοι εμφανίζονται να κατέχουν εκείνο το τμήμα του άξονα της πίστης, το οποίο εκτείνεται από την αγνωστικιστική θέση του “Είναι αδύνατον να αποδείξω ότι δεν υπάρχει θεός” μέχρι την πλήρως αδιάλλακτη και σκληροπυρηνική θέση του “Είμαι 100% σίγουρος ότι δεν υπάρχει θεός”.

100% σίγουρος για τη μη ύπαρξη του θεού; Το 100% είναι μια βαριά έκφραση και δεν πρέπει να το εκστομίζουμε αβασάνιστα, χωρίς την κατάλληλη συνοδεύουσα επιχειρηματολογία! Ας εξετάσουμε λοιπόν αν έχει πραγματική βάση μια τέτοια απόλυτη υπόθεση!

Η Προϋπόθεση Της Υπόστασης

Ποιο είναι το βασικό (των ανθρώπων) χαρακτηριστικό που μας κάνει να ξεχωρίζουμε από το υπόλοιπο ζωικό βασίλειο και να αναρωτιόμαστε για τα πάσης φύσεως υπαρξιακά προβλήματα και να δημιουργούμε θεούς και δαίμονες. Μα φυσικά η γλώσσα! Σε αυτό το πλαίσιο λοιπόν έχω να πω ότι όλες οι έννοιες αποκτούν κάποια λεκτική ταμπέλα μόλις αποκτήσουν υπόσταση. Δηλαδή όταν απλά υπάρχουν! Η ύπαρξη χωρίζεται αυτόματα σε δύο υποπεριπτώσεις:

  • Υπάρχει κάτι σαν ύλη!
  • Υπάρχει κάτι αφηρημένα, σαν ιδέα (αν και η ιδέα βιολογικά υπάρχει σαν υλικό εγκεφαλικό ερέθισμα)!

Έστω τώρα η έννοια που εκφράζεται μέσω της λεκτικής ταμπέλας φάλαινα! Τι ακριβώς είναι η φάλαινα; Είναι ένα πολύ μεγάλο θηλαστικό που ζει στη θάλασσα, έχει τα τάδε και τάδε χαρακτηριστικά (αναπαράγεται, κολυμπάει, τρέφεται με πλαγκτόν, ζυγίζει κάμποσους τόνους κ.α.). Εντάσσεται στην οντολογική κατηγορία ζώο. Πως προέκυψε η συγκεκριμένη λεκτική ταμπέλα; Μα από την ίδια την ύπαρξη αυτού του ζώου. Βλέπουμε τις φάλαινες, ακούμε τις φάλαινες, κάποιοι από εμάς έχουν χαϊδέψει φάλαινες! Έχουμε διαπιστώσει την υλική ύπαρξη τους μέσω των πέντε βασικών αισθήσεων μας, άρα υπάρχουν και πρέπει να τις ονομάσουμε ώστε να μπορούμε να συνεννοούμαστε μεταξύ μας, όποτε συναντάμε φάλαινες!

Ας εξετάσουμε τώρα την λεκτική ταμπέλα αλτρουισμός. Τι είναι ο αλτρουισμός; Τα περισσότερα λεξικά αναφέρονται σε ανιδιοτελή φροντίδα. Βλέπουμε, ακούμε ή γευόμαστε τον αλτρουισμό; Σίγουρα όχι! Ο αλτρουισμός δεν είναι μια λεκτική ταμπέλα της οποίας η έννοια μπορεί να διαπιστωθεί μέσω των πέντε βασικών αισθήσεων. Άρα δεν υπάρχει σαν ύλη. Ο αλτρουισμός όμως έχει αδιαμφισβήτητη ύπαρξη στον κόσμο των ιδεών και είναι μια έννοια μέσω της οποίας χαρακτηρίζουμε συγκεκριμένα είδη συμπεριφορών.

Η Βαθύτερη Ανάγκη Του Υλισμού

Οι αφηρημένες έννοιες, έχουν όλες ένα βασικό χαρακτηριστικό. Δεν αναφέρονται σε κάτι πραγματικό ή συγκεκριμένο και αποτελούν μάλλον ιδιότητες κάποιου πράγματος παρά το ίδιο το πράγμα. Π.χ. ο αφηρημένος αλτρουισμός είναι μια ιδιότητα ενός συγκεκριμένου και υλικού προσώπου.

Ο θεός, αν και πνεύμα άυλο, παρουσιάζει εντούτοις μια σημαντική ιδιομορφία συγκριτικά με τις υπόλοιπες αφηρημένες έννοιες, Ακόμα και οι πλέον αυθεντικοί πιστοί ζουν κάτω από την κρυφή προσδοκία της μελλοντικής υλικής επαλήθευσης του θεού. Η χριστιανική θρησκεία (όπως και οι περισσότερες θρησκείες) βασίζεται σε μεγάλο ποσοστό στην ανταμοιβή του πιστού για την εγκεκριμένη, από κάποιον ανώτατο υπερφυσικό φορέα, στάση ζωής του. Και η ανταμοιβή, καλώς ή κακώς προϋποθέτει υλικές και χειροπιαστές απολαβές, προϋποθέτει επαλήθευση! Από το αιώνιο φως (όραση) και την ανάσταση νεκρών (επαναφορά και των πέντε βασικών αισθήσεων) για τον νικητή μέχρι τον αφόρητο πόνο μέσα στις φωτιές και τα καζάνια της κόλασης (αφή) για τον ηττημένο. Η επαλήθευση είναι αμείλικτα συνδεδεμένη με την ύλη και ο πιστός περιμένει ανυπόμονα την επαλήθευση των προσδοκιών του στο μέλλον. Η βαθύτερη υποσυνείδητη σκέψη του πιστού είναι:
Ο θεός υπάρχει στο μυαλό μου, και για να μην πάνε στράφι όλα όσα κάνω σύμφωνα με τις υποδείξεις του, πρέπει να υπάρχει και πραγματικά!

Υπάρχει Καπνός Χωρίς Φωτιά;

Η απάντηση είναι ένα ξερό ΟΧΙ. Δεν υπάρχει καπνός χωρίς φωτιά, αλλά η αλήθεια αυτού του συλλογισμού βασίζεται πρώτον στην πέρα πάσης αμφιβολίας ύπαρξη και του καπνού και της φωτιάς και δεύτερον στην επαλήθευση της φωτιάς ως αίτιο δημιουργίας καπνού.

Ισχύει το ίδιο για την ύπαρξη του θεού; Ή για να το θέσω όπως το προηγούμενο ερώτημα, υπάρχει η έννοια θεός σε τόσους ανθρώπους χωρίς να υπάρχει πραγματικά θεός; Η απάντηση είναι ένα ξερό ΝΑΙ! Ποιες απτές αποδείξεις έχουμε ότι υπάρχει θεός και αλληλεπιδρά με τους ανθρώπους; Καμία!!! Οι αποδείξεις ύπαρξης του θεού είναι πάντοτε αμφιλεγόμενες και πάντοτε απρόσιτες για επιστημονικό έλεγχο, είτε τοπικά είτε χρονικά. Συνεπώς ο έλεγχος του ισχυρισμού “Υπάρχει Θεός” είναι το ίδιο αδύνατος όπως και ο έλεγχος του ισχυρισμού “Υπάρχει Το Παντοδύναμο Ταραφαντανάκι“. Δεν γνωρίζετε το παντοδύναμο ταραφαντανάκι; Μα είναι ένα συμπαθέστατο και αόρατο πλάσμα, το οποίο έφτιαξα εγώ, και το οποίο πήρε στα χέρια του τις τύχες αυτού του κόσμου!

Που μπορούμε να βασιστούμε για την επαλήθευση των ανωτέρω ισχυρισμών, αν όχι στις απτές αποδείξεις; Και που μπορούμε να βασιστούμε για να θεωρήσουμε τις ανωτέρω έννοιες άξιες συζήτησης και διερεύνησης; Στον αριθμό των υποστηρικτών του ισχυρισμού; Στην πειθώ των υποστηρικτών; Απουσία αποδείξεων, είναι δυνατόν να υπάρχει κάτι αν το υποστηρίζουν πολλοί ή αν φαίνεται πειστικό (θεός) και να μην υπάρχει κάτι αν το υποστηρίζουν λίγοι ή φαίνεται παράλογο (το αγαπημένο μου ταραφαντανάκι); Αστεία πράγματα!!!

Εξ’ Ορισμού!

Επειδή είναι καλό να ορίζουμε πάντα το αντικείμενο της συζήτησης μας, κατά τους Τεγόπουλο και Φυτράκη:

Θεός = (ο) ουσ. κατά τη θρησκευτική σκέψη, άναρχο και αιώνιο πνεύμα που δημιούργησε και κυβερνά τον κόσμο.

Άναρχο επειδή δεν υπόκειται σε αρχές. Αρχές οι οποίες γενικά καθορίζουν το πώς συμπεριφέρεται η ύλη. Επομένως έχει ο θεός κάποια υλική υπόσταση; Σίγουρα όχι! Και φυσικά η φράση κλειδί είναι το “κατά τη θρησκευτική σκέψη“! Συνεπώς στο ερώτημα αν υπάρχει θεός, απαντώ: Στον κόσμο των ιδεών υπάρχει! Γιατί; Γιατί απλώς υπάρχει! Υπάρχει σαν ιδέα στα κεφάλια πολλών πιστών, είναι μια υπαρκτή δηλαδή έννοια και γι αυτό χρειάστηκε να την ονοματίσουμε. Πρέπει με κάποιον τρόπο να μπορούμε να περιγράψουμε το αντικείμενο του δέους, απέναντι στα αναπάντητα ερωτήματα, που νιώθουν και αισθάνονται κάποιοι άνθρωποι.

Αν υπάρχει ο θεός κάπου αλλού πέρα από το ανθρώπινο μυαλό; ΜΕ ΤΙΠΟΤΑ! Αν ποτέ βρούμε, με απτά στοιχεία που να εξηγούν την αλληλεπίδραση του με την ύλη και όχι με αλαφροΐσκιωτες διηγήσεις, κάποιον παντοδύναμο τύπο ο οποίος ελέγχει το σύμπαν και κινεί τα νήματα του, μάλλον θα χρειαστεί να βρούμε και μια άλλη λεκτική ταμπέλα για να τον περιγράψουμε, γιατί ο τύπος αυτός θα έχει μια ουσιώδη διαφορά από τον θεό. Θα υπάρχει!!! Γενικά και πέρα από τη θρησκευτική σκέψη…

Συνέχεια…


Το άρθρο έχει δημοσιευτεί στο ιστολόγιο The Schrodinger’s Dragon, όπου γίνεται ο σχολιασμός.