Αρθογράφος: Αόρατη Μελάνη
Διάβασα πρόσφατα ένας άρθρο για τους Μεννονίτες, την κυριότερη ομάδα Αναβαπτιστών, και συγκεκριμένα για την κοινότητα Πινόντι της Βολιβίας. Πρόκειται για μία από τις πλέον συντηρητικές κοινότητες Μεννονιτών. Διατηρούν αναλλοίωτη τη γλώσσα τους και τα έθιμά τους. Αποποιούνται τη χρήση τεχνολογίας. Ζουν σε μια απομονωμένη περιοχή, σε απόσταση πολλών ωρών με το αμάξι (το μόνο τους μεταφορικό μέσο) από την πλησιέστερη πόλη, την οποία επισκέπτονται σποραδικά, μόνο για να πουλήσουν τα προϊόντα τους και να αγοράσουν ορισμένα αναγκαία είδη. Αποφεύγουν την επαφή με τον υπόλοιπο κόσμο, τον θεωρούν πηγή πειρασμών και κινδύνων. Ντύνονται πανομοιότυπα σε όλες τις ηλικίες: άντρες και αγόρια με μακρυμάνικο πουκάμισο, εργατική φόρμα και κασκέτο, γυναίκες και κορίτσια με μακρυμάνικα φορέματα ως κάτω από το γόνατο και πλατύγυρα καπέλα με φαρδιά κορδέλα. Μόνο το χρώμα διαφοροποιείται, αλλά κι αυτό ελάχιστα: συνήθως είναι σκούρο ή με κάποιο διακριτικό σχεδιάκι, κάποιο μουντό καρώ ή κάποιο ψιλό λουλουδάκι. Εννοείται ότι δεν χρησιμοποιούν αντισύλληψη: η οικογένεια της φωτογραφίας δεν θεωρείται από τις πλέον πολυμελείς.
Η φωτογραφία είναι από το άρθρο της εφημερίδας El País για τους Μεννονίτες, όπου θα βρείτε πολλές ακόμη εικόνες από τη ζωή της κοινότητας.
Τα τρακτέρ δεν έχουν ελαστικά αλλά σιδερένιες ρόδες, ώστε να μην μπορούν οι νέοι να πηγαίνουν στην πόλη για διασκέδαση. Απαγορεύεται η κατανάλωση οινοπνεύματος αλλά και η μουσική. Η τεχνολογία θεωρείται επικίνδυνη και περιορίζονται σε αυτά που οι πρεσβύτεροι κρίνουν απαραίτητα. Τα αγόρια στο σχολείο κάθονται σε μία πλευρά της αίθουσας και τα κορίτσια σε άλλη. Η μόρφωση συνίσταται σε βασικές γνώσεις αριθμητικής και στη μελέτη της Καινής Διαθήκης. Για την αγροτική ζωή θεωρούνται υπεραρκετά αυτά.
Θα μπορούσα να σχολιάσω τις διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα, να αναρωτηθώ αν είναι δίκαιο για τους νέους της κοινότητας να περιορίζονται κατ’ αυτόν τον τρόπο, αν δεν είναι σκληρό να απειλείται με εξοστρακισμό από την κοινότητα καθένας που δεν δέχεται να ζήσει σύμφωνα με το αυστηρό της δόγμα, αν οι τόσοι περιορισμοί εν τέλει επιτυγχάνουν το ζητούμενο. Υπάρχουν επιχειρήματα υπέρ της μίας και υπέρ της άλλης θέσης. Υπάρχουν άνθρωποι που επιζητούν να πάνε στις κοινότητες αυτές ακριβώς για την αυστηρότητά τους, ενώ άλλοι επιθυμούν να φύγουν αλλά διστάζουν γιατί τους τρομάζει η δυσκολία ανεύρεσης εργασίας και προσαρμογής στον έξω κόσμο και τους πληγώνει η απώλεια των οικείων προσώπων τους. Επίσης, η προσπάθεια διατήρησης αυστηρών ηθών δεν αποδίδει πάντα. Πρόσφατα σημειώθηκαν κρούσματα δεκάδων βιασμών: οι γυναίκες ναρκώνονταν με σπρέι και βιάζονταν ενώ κοιμούνταν, και την επόμενη μέρα βλέποντας ότι τους έλειπε το εσώρουχο, νόμιζαν ότι ασέλγησε πάνω τους ο σατανάς. Αυτό το γεγονός είναι βέβαια θλιβερό (όχι μόνο ο καθαυτό βιασμός, αλλά και το γεγονός ότι κάποιοι άνθρωποι καταπιέστηκαν τόσο ώστε έφτασαν στο σημείο αυτό για να ικανοποιήσουν τις σεξουαλικές ανάγκες τους, και η τραγικά γελοία αφέλεια των γυναικών που θεωρούν ότι ο σατανάς είναι υλικό πλάσμα με σεξουαλικές επιδόσεις), από την άλλη όμως η εγκληματικότητα στον “έξω κόσμο” είναι πολύ πιο διαδεδομένη και πολύ πιο κτηνώδης: άλλωστε “εκεί έξω” υπάρχουν και πολύ περισσότεροι πειρασμοί, λόγω της αφθονίας των αγαθών και τις τεράστιας ανισότητας στην κατανομή πλούτου. Όλα αυτά αποτελούν τροφή για ατελείωτες συζητήσεις.
Εν προκειμένω όμως θέλω να εστιάσω σε κάτι άλλο: στον τρόπο που βιώνουν οι άνθρωποι αυτοί τη θρησκεία.
Είμαι άθεη και βρίσκω τη θρησκεία περιττή, περιοριστική και δυνάμει επικίνδυνη. Ωστόσο κάνω διάκριση ανάμεσα στις διάφορες θεολογίες, στις διάφορες θρησκείες, στις διάφορες θρησκευτικές κοινότητες, στους διάφορους πιστούς. Μπορεί να απορρίπτω τη θρησκεία, αλλά σέβομαι τη γνήσια πνευματική αναζήτηση και σέβομαι τους ανθρώπους που είναι συνεπείς στις αρχές και τις πεποιθήσεις τους.
Οι Μεννονίτες βασίζουν τον τρόπο ζωής τους στην Καινή Διαθήκη και ιδιαίτερα στην επί του όρους ομιλία. Όπως όλοι οι Αναβαπτιστές, αρνούνται τον νηπιοβαπτισμό: βαπτίζουν μόνον ενήλικες. Δεν κάνουν προσηλυτισμό. Πιστεύουν ότι κάθε άνθρωπος πρέπει να είναι ελεύθερος να επιλέξει το θρήσκευμά του. Υποστηρίζουν τον διαχωρισμό κράτους-εκκλησίας. Οι ιερείς τους δεν αμείβονται με χρήματα ούτε με άλλα υλικά αγαθά. Το υψηλότερο αξίωμα στην ιεραρχία είναι εκείνο του επισκόπου. Κάθε κοινότητα έχει έναν επίσκοπο. Για να γίνει κανείς επίσκοπος πρέπει να είναι άντρας, βαπτισμένος, παντρεμένος, με παιδιά, και να έχει διακριθεί ως πατέρας και οικογενειάρχης. Οι επίσκοποι ντύνονται όπως όλοι και εργάζονται εξίσου σκληρά.
Βλέπω αυτούς τους απλούς και συνεπείς ανθρώπους, βλέπω και την τοπική μας εκδοχή του χριστιανισμού, τη γνωστή μας ορθοδοξία. Οι Χριστιανοί Ορθόδοξοι βαπτίζουν τα νήπια, εντάσσοντάς τα στους κόλπους της πριν να είναι σε θέση να αντιληφθούν τι σημαίνει αυτό και να αποφασίσουν μόνα τους. Διατείνονται ότι οφείλουμε όλοι να ενταχθούμε στο θρήσκευμά τους και ενοχλούνται τρομερά όταν αυτό δεν συμβαίνει. Παρεμβαίνουν στην κρατική πολιτική και χρησιμοποιούν τους κρατικούς μηχανισμούς προς όφελός τους. Οι ιερείς αμείβονται για να ασκήσουν το λειτούργημά τους. Η εκκλησία διαθέτει τεράστιο πλούτο, διαχειρίζεται περιουσίες, κερδοσκοπεί με κάθε τρόπο. Υπάρχει ιεραρχία τύπου πυραμίδας, με τον πατριάρχη στην κορυφή, και τα αξιώματα τονίζονται με χρυσοποίκιλτα άμφια. Οι εκκλησίες είναι φορτωμένες με φανταχτερά στολίδια και πολύτιμα κτερίσματα.
Βλέπω τους μεν, βλέπω και τους δε, και αναρωτιέμαι:
Ποιοι άραγε είναι αληθινοί χριστιανοί;
Αν βέβαια υποθέσουμε ότι χριστιανός είναι κάποιος που ζει σύμφωνα με το πνεύμα των διδαχών του Ιησού. Φαίνεται όμως ότι δεν είναι αυτό: χριστιανός είναι απλώς όποιος το δηλώσει. Και στην Ελλάδα, ως γνωστόν, είσαι ό,τι δηλώσεις…
Συνέχεια…
