Παρ’ όλ’ αυτά, γνώμη μου είναι πως σε ένα αξιοσημείωτο ποσοστό συναντάμαι την αμφιβολία. Θα χρησιμοποιήσω μια λαϊκή έκφραση για να εξηγήσω καλύτερα αυτό που θέλω να πω. Ο αρχαίος Έλληνας λειτουργούσε με την άποψη “φύλα τα ρούχα σου, για να ‘χεις τα μισά”. Θα θέσω αμέσως ένα παράδειγμα. Ο αγρότης, ο οποίος έκανε τακτικά θυσίες στην Δήμητρα, δεν σημαίνει απαραίτητα πως είχε μια τύφλη πίστη σ ‘αυτήν, αλλά ότι πολύ απλά δεν ήθελέ να ρισκάρει να έχει μια κακή σοδιά. Με την ευκαιρία θα επισημάνω και μία μικρή λεπτομέρεια για τις θυσίες. Οι θυσίες ήταν κάτι ανάλογο με τα σημερινά γιορτινά τραπέζια. Όπως, λοιπόν, στην σημερινή εποχή χρησιμοποιούμε τα Χριστούγεννα σαν μια ευκαιρία να μαζεύτούν σε ένα τραπέζι όλοι οι φίλοι και οι συγγενείς, έτσι και στην αρχαιότητα οι θυσίες ήταν μια καλή ευκαιρία να μαζευτούν πολλοί γνωστοι άνθρωποι σ’ ένα μέρος, να συνομιλήσουν, και φυσικά να φάνε, αφου το θυσιαζόμενο ζώο ασφαλώς δεν πετιόταν παρά σε ορισμένες περιπτώσεις, οπού καιγόταν ένα μόνο κομμάτι του. Κάτι καθόλου τυχαίο, καθώς ήταν η μερίδα, που αναλογούσε στην θεότητα. Για να μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλο μας θα πρέπει να υποθεί πως, όπως και σήμερα, το μεγαλύτερο ποσοστό όντως πίστευε στην ύπαρξη των θεών. Ήθελε να ξέρει πώς υπάρχει κάτι ανώτερο απ΄αυτόν. Ένας άγρυπνος φρουρός, ο οποίος δεν θα αφησεί να συμβεί τίποτα κακό στους υποστηριχτές του. Ένας τελευταίος λόγος που θα μπορούσε να ωθήσει έναν άνθρωπο στο να γίνει μέρος μιας λατρείας ήταν η αναγκή του να νιώσει ότι ανήκει κάπου. Ότι είναι μέρος μιας ομάδας ανθρώπων, η οποία ομάδα στέκεται πλάι του. Γι αυτό και βλέπουμε οτι σχεδόν όλοι οι άνθρωποι άνηκαν σε κάποιου είδους ομάδας, στις οποίες μπορούσε ο καθένας (αν βέβαια τηρούσε τις προυποθέσεις) να “γραφτεί”, πληρώνοντας φυσικά ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό, γιατί όπως και να’ χει θρησκεία και λεφτά πάνε πάντα πακέτο.
Το επόμενο θέμα με το οποίο θα ασχοληθώ είναι ο τρόπος με τον οποίο μια νέα θρησκεία δημιουργείται, ενδυναμώνεται, και τελικά καταφέρνει να εγκαθιδρυθεί στην καθημερινότητα των ανθρώπων. Ασφαλώς μια θρησκεία ή λατρεία δεν δημιουργείται από την μια μέρα στην άλλη. Χρειάζεται μεγάλη προετοιμασία. Το απαραίτητο όμως στοιχείο είναι ο σωστός χρόνος, στον οποίο θα κάνει την εμφάνιση της. Αυτός άλλωστε είναι και το κύριος τρόπος διαμόρφωσης μιας θρησκείας. Κάθε θρησκεία ή λατρεία διαμορφώνει τα χαρακτηριστικά της ανάλογα με το θρησκευτικό κενό που υπάρχει εκείνη την εποχή. Έτσι βρίσκει τι λείπει απο την θρησκευτική ζωή και το υιοθετεί, αποκτώντας οπαδούς σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο Χριστιανισμός, ο οποίος εδραιώθηκε σε μια εποχή όπου, (το παρακάτω το αναφέρω με επιφύλαξη) ο δωδεκαθεϊσμός βρισκόταν σε παρακμή, με μια ανάγκη από κάποιες μερίδες ανθρώπων για θρησκευτική ανανέωση. Επίσης ένα ακόμα δύνατό σημείο του χριστιανισμού ήταν ότι δεν δεχόταν την εξουσία των τότε ειδωλολάτρων αυτοκρατόρων, κάτι που προφανώς έλκυε πολλούς ανθρώπους. Ορίστε λοιπόν, σε πολύ γενικές γραμμές το θρησκευτικό κενό και τα “τρικ” που χρησιμοποήσε ο χριστιανισμός για να εδραιωθεί στην θρησκευτική ζωή των ανθρώπων. Αυτονόητο είναι βέβαια πως και οι διάφορες συγκυρίες, η μήπως πρέπει καλύτερα να πω, η τύχη έπαιξε τον σημαντικότερο ρόλο στην ενδυνάμωση του Χριστιανισμού.
Ας μιλήσουμε για τις πράξεις του χριστιανισμού αμέσως μετά την εδραίωση του. Αλήθεια, ποιές είναι οι επόμενες κινήσεις μια θρησκείας όταν έχει πια αποκτήσει μεγάλη δύναμη και πολλούς οπαδούς; Με μια λέξη: ισοπεδώνει. Έτσι λοιπόν και ο χριστιανισμός ισοπέδωσε τους αντιπάλους του, καταστρέφοντας ναούς, αγάλματα και πολλά άλλα μνημεία στερώντας από την ανθρωπότητα μια μεγάλη κληρονομιά. Η καταστροφή όμως δεν ήταν μια μόνο από τις πολλές πράξεις προσπάθειας εδραίωσης του χριστιανισμού. Θα αναφέρω ένα μόνο παράδειγμα γιατί πιστεύω ότι δεν χρειάζεται άλλο για να αποδειχθεί η θεωρία μου. Αλήθεια γιατί τα Χριστούγεννα είναι 25 Δεκεμβρίου; Από όλες τις ημερομηνίες του χρόνου γιατί επιλέχθηκε αυτή για την γέννηση του Χριστού. Ένα είναι το σίγουρο: ότι αυτή η ημερομηνία μόνο τυχαία δεν είναι. Η 25 Δεκεμβρίου είναι πολύ κοντά στο χειμερινό ηλιοστάσιο (21 Δεκεμβρίου), έτσι λοιπόν 25 Δεκεμβρίου ήταν στη αρχαία Ελλάδα τα “γενέθλια'” του θεού ήλιου (ο οποίος κατα τους Ρωμαίους ταυτιζόταν με τον Απόλλωνα), κατά τους Αιγύπτιους τα “γενέθλια'” του θεού-ήλιου Όσιρι, και τέλος 25 Δεκεμβρίου ήταν η ημερονηνία της γέννησης του θεού Μίθρα (περσικός θεός), ο οποίος χαρακτηριζόταν ως ο Ανίκητος Ήλιος. Κι αυτά είναι τρία μόνο παραδείγματα. Παρ’ όλ’ αυτά σε αντίθεση με τους θεούς που ανέφερα, ο Χριστός δεν φαίνεται να έχει κάποια ξεχωριστεί σχέση με τον ήλιο, που θα δικαιολογούσε την επίλογη αυτής της ημερομηνίας ως την γέννηση του. Έτσι λοιπόν αυτή η επιλογή αποτελεί καθαρά μια προσπάθεια επισκίασης των άλλων θρησκειών. Ένα ακόμα τέχνασμα μιας αρκέτα έξυπνης και προσεκτικά μελετημένης θρησκείας.
Ένα από τα τελευταία θέματα που θα αναλύσω είναι τα κοινά σημεία των θρησκειών. Είναι εμφανές πως το κοινό χαρακτηριστικό όλων των θρησκειών είναι η σωτηριολογία, κάτι απολύτως λογικό. Και αυτό γιατί ο άνθρωπος θα ακολουθήσει ένα κίνημα, το οποίο αν τηρήσεις τους κανονές, και φυσικά με την απαραίτητη “συνδρομή” (βλέπε συγχωροχάρτια) εξασφαλίζει μια αιώνια ζωή γεμάτη ευτυχία και γαλήνη. Όμως η ιστορία δεν σταματάει εδώ. Γιατί όποιος τολμήσει να μην υπακούσει τις εντολές του θεού τότε τον περιμένουν αιώνια βασανιστήρια στα πύρινα βάθη της κολάσεως. Παρατηρείται λοιπόν ένας ψυχολογικός πόλεμος, ο οποίος εξαναγκάζει τον άνθρωπο να υποχωρήσει και να θέσει τον εαυτό του δέσμιο της θρησκείας. Αυτή είναι με δύο προτάσεις η σωτηριολογία του χριστιανισμού. Οστόσο το άρθρο αυτό δεν αποτελεί επίθεση στον χριστιανισμό, γι’ αυτό σε αυτό το σημείο θα ήθελα να ξανατονίσω πως όλες η θρησκείες έχουν σωτηριολογία, που στην ουσία εκβιάζει τον άνθρωπο.
Σαφές παράδειγμα αυτών που είπα αποτελούν οι ηλικίες που δείχνουν ενδιαφέρον στην παρακολούθηση των λειτουργιών. Είναι δηλαδή τυχαίο που συναντάμαι ανθρώπους τρίτης ηλικίας σε λατρευτικούς ναούς. Φυσικά και όχι. Πλησιάζοντας στο τέλος της ζωής τους οι άνθρωποι θέλουν να είναι σίγουροι πως θα εξασφαλίσουν την εύνοια του θεού, έτσι ώστε να έχουν μια ευνοϊκή μεταθανάτια ζωή. Προσπαθούν, λοιπόν, να χρησιμοποιήσουν μερικά ‘”θρησκευτικά παραθυράκια” για να πετύχουν τον σκοπό τους. Ακόμα μια φορα θα μου επιτραπεί να ξανατονίσω πως δεν υπάρχει καμία πρόθεση απολιτικοποίηση των πραγμάτων. Φυσικά το τελευταίο μου παράδειγμα δεν αντιπροσωπεύει το συνολικό μέρος του πληθυσμού.
Θα προσθέσω άλλη μια παρατήρηση κλείνοντας το άρθρο, καθώς πιστεύω πως είναι αναγκαίο να αναφερθεί. Τον τελευταίο αιώνα όλο και περισσότεροι άνθρωποι στρέφονται προς τον αθεϊσμό. Πολλοί λένε πως είναι τυχαίο, ενώ παράλληλα άλλοι δεν δέχονται αυτή την άποψη, κάτι που ίσως και να είναι σωστό. Γνώμη μου πάντως είναι πως όντως το ποσοστό των άθεων έχει ανέβει. Κι αυτό γιατί ο κυριότερος αντίπαλος της θρησκείας εξελίσσεται ραγδαία τα τελευταία χρονια. Ταξίδια στο διάστημα, επιστημονικές επεξηγήσεις πολλών “θαυμάτων”, μέχρι και προσπάθεια αναπαράστασης της γνωστής σε όλους θεωρίας του Big Bang. Η επιστήμη κερδίζει όλο και περισσότερους ανθρώπους, οι οποίοι αρνούνται να πιστέψουν πως δεν ελέγχουν την μοίρα τους, και απαιτούν έναν, κατά τα λεγόμενα τους, ελεύθερο τρόπο ζωής.
Μήπως όμως τα παραπάνω δεν είναι απλές στατιστικές. Μήπως ο χριστιανισμός μπήκε στην περίοδο της παρακμής του; Ένα είναι το σίγουρο, ότι ο χριστιανισμός έχει περάσει την περίοδο της ακμής του (Μεσαίωνας). Το πρόβλημα είναι ότι δεν μπορώ να πω με σιγουριά αν βρίσκεται σε μια φάση παρακμής ή απλής στασιμότητας. Όπως και να ‘χει πρέπει να δούμε τα πράγματα με λογική. Ο χριστιανισμός δεν έχει κάποια βασική διαφορά με κάποια άλλη θρησκεία η λατρεία, η οποία να τον “μονιμοποιεί” στις ζωές των ανθρώπων. Δεν θα γίνει αύριο, σιγά σιγά όμως, σε εκατοντάδες χρόνια ο χριστιανισμός θα καταρεύσει. Και όχι μόνο ο χριστιανισμός, αλλά και όλες οι άλλες “σύγχρονες” θρησκείες. ακριβώς όπως κατεύρευσαν οι λατρείες τις αρχαιότητας, Και έτσι θα καταρεύσει και η αμέσως επόμενη θρησκεία μετά τον χριστιανισμό, και η επόμενη, και η επόμενη. Όσο και να το αρνούνται μερικοί, αυτή είναι η φυσική τάξη των πραγμάτων. Είναι στην φύση του ανθρώπου. Κάποια στιγμή ο χριστιανισμός θα σταματήσει να ολοκλήρώνει τους πιστούς του. Και τότε όπως έγινε λίγο πριν την εδραίωση του θα δημιουργηθεί ένα θρησκευτικό κενό, το οποίο θα αρχίσει το κάλεσμα του για μια νέα θρησκεία. Και αυτός ο φαύλος κύκλος θα συνεχίστει μέχρι το τέλος.
Απ’ ότι φαίνεται όλα οδεύουν σε ένα μόνο συμπέρασμα. Την γνωστή έκφραση, ότι “δεν δημιούργησε ο θεός τον άνθρωπο, αλλά ο άνθρωπος τον θεό.” Κανείς δεν ξέρει, κανείς δεν πρόκειται να μάθει. Δεν είμαι τόσο περίεργος για τον αν υπάρχει θεός. Η περιέργεια μου επικεντρώνεται σε ένα άλλο σημείο. Πώς, άραγε, θα χαρακτηρίζεται ο χριστιανισμός από τους μελετητές του μέλλοντος, όταν πια θα είναι μια αρχαία, νεκρή θρησκεία;
