Ένας ένθεος μπορεί να αναρωτηθεί τι σημασία έχει αυτό το φαινόμενο για τους υπολοίπους. Αν και οι περισσότεροι, μαζί με τους ένθεους, δεν είμαστε επιληπτικοί, η σημασία της εύρεσης ενός σημείου του εγκεφάλου που σχετίζεται με τις θρησκευτικές εμπειρίες είναι προφανής. Αν και οι περισσότεροι ένθεοι δεν είναι επιληπτικοί λόγω κροταφικού λοβού, οι περισσότεροι δεν έχουν και θρησκευτικές εμπειρίες αυτής της έκτασης. Βέβαια, όλοι έχουμε κροταφικούς λοβούς. Μήπως οι απλές, θρησκευτικές εμπειρίες, που οι περισσότεροι δέχονται ως δεδομένες, παράγονται από περιστασιακή και σποραδική ενεργοποίηση των κροταφικών λοβών, αλλά όχι αρκετά έντονη ώστε να οδηγήσει σε κρίση;
Αυτή είναι η υπόθεση του νευρολόγου Δρ. Michael Persinger, που έχει ονομάσει αυτή την ενεργοποίηση “Περιστασιακή Δραστηριοποίηση Κροταφικού Λοβού” ή ΠΔΚΛ εν συντομία (Persinger 1987, σελ. 111). Σύμφωνα με τη θεωρία του, η ΠΔΚΛ είναι μια βραχύβια ηλεκτρική αστάθεια, μια μικροκρίση, που συμβαίνει στους κροταφικούς λοβούς υγιών ατόμων και ενεργοποιούνται από διάφορες αιτίες, όπως φυσική και πνευματική πίεση (π.χ. θλίψη, κούραση, άγχος, υπογλυκαιμία και υποξία) συμμετοχή σε τελετουργία, δυνατά και ρυθμικά ηχητικά μοτίβα, όπως τραγούδια, χτυπήματα των χεριών ή ύμνοι ή και η κατάποση κάποιων χημικών ουσιών. Οι ΠΔΚΛ παράγουν συναισθήματα νοήματος και σιγουριάς ή και μείωση του άγχους και ενισχύονται από τις μεθόδους παιδείας και “πνευματικής θωράκισης” που χρησιμοποιούν οι περισσότερες οργανωμένες θρησκείες.
Αν και οι ΠΔΚΛ δεν έχουν παρατηρηθεί άμεσα, λόγω της απρόβλεπτης φύσης του, υπάρχουν καλά περιστασιακά στοιχεία για την ύπαρξή τους. Ο Δρ. Persinger σημειώνει ότι οι ιστοί του κροταφικού λοβού επιδεικνύουν μεγαλύτερη ηλεκτρική αστάθεια από άλλα μέρη του εγκεφάλου (σελ. 15). Επιπλέον, η ύπαρξη των επιληπτικών και μόνο, μας δίνει έναν καλό λόγο να υποπτευόμαστε ότι συμβαίνουν και σε φυσιολογικά άτομα. “Δεν είναι παράδοξο να μελετάμε την εξαίρεση για να βρούμε τον κανόνα” στη νευρολογία (σελ. 17) και αν οι ΠΔΚΛ είναι σαν όλα τα άλλα φαινόμενα στο γενικό πληθυσμό, τότε θα φανεί σε μια στατιστική κατανομή. [Αν ισχύει η θεωρία] οι περισσότεροι έχουμε ΠΔΚΛ μια ή δυο φορές το χρόνο, ένα μικρότερο κομμάτι του πληθυσμού πιο συχνά και στο άκρο του φάσματος βρίσκονται οι επιληπτικοί κροταφικού λοβού, που τους συμβαίνουν συχνά.
Μπορούμε να κάνουμε κι άλλες προβλέψεις βάσει της υπόθεσης. Οι κροταφικοί λοβοί συνδέονται με όλα τα αισθητήρια όργανα (όραση, ακοή, γεύση, όσφρηση και ακόμα και με το σύστημα ελέγχου της ισορροπίας). Οι πιο έντονες ΠΔΚΛ θα μπορούσαν ενδεχομένως να διαχυθούν σε αυτές τις περιοχές, παράγοντας έντονες ψευδαισθήσεις (π.χ. το άτομο μπορεί να βλέπει λαμπερές μορφές και τοπία, να ακούει φωνές, να νιώθει ότι πετάει ή αιωρείται ή όλα μαζί, αναλόγως σε ποιο σημείο παρουσιάζεται η ηλεκτρική αστάθεια και πόσο γρήγορα εξαπλώνεται). Αυτά τα συμπτώματα συχνά συμβαίνουν σε περιπτώσεις επιληψίας. Απλές μορφές ΠΔΚΛ, του είδους που ίσως παθαίνουν οι περισσότεροι, δε θα παρήγαγαν τέτοια αποτελέσματα, αλλά πιο ήπια και αφηρημένα. Αναλόγως της έκτασης θα μπορούσαμε να νιώσουμε “ελαφρά κοσμική ανύψωση, όπως όταν ξαφνικά συνειδητοποιούμε μια κρυμμένη αλήθεια αργά το βράδυ. Πιο έντονες ΠΔΚΛ μπορεί να χρωματίζουν και να επηρεάζουν τις πιο σημαντικές εμπειρίες ζωής και να τις ορίζουν ως τέτοιες. Για παράδειγμα μια αλλαγή θρησκεύματος, επανάληψη όρκων γάμου ή προσωπικές επαφές με το θείο” (Persinger 1987, σελ.16). Όπως όλες οι ΠΔΚΛ, πρέπει να συνοδεύονται από μια αξιοσημείωτη μείωση άγχους και μια θετική θέαση του μέλλοντος. Εν πάσει περιπτώσει, δεν υπάρχει ουσιαστική διαφορά μεταξύ των κρίσεων επιληπτικών και των περιστασιακών δραστηριοποιήσεων του κροταφικού λοβού σε φυσιολογικά άτομα. Δεν είναι θέμα ποιότητας και είδους, αλλά μεγέθους.
Συνέχεια…
