Αρθρογράφος: Ebonmuse
Μετάφραση: Evan T
Ο Γάιος Σουητώνιος Τράγκυλλος (Gaius Suetonius Tranquillus) ήταν ένας Ρωμαίος βιογράφος και ιστορικός με πιο διάσημο έργο του το “Περί των Βίων των Καισάρων” (De Vita Caesarum), οι βιογραφίες δώδεκα Ρωμαίων Αυτοκρατόρων πασπαλισμένες με μπόλικα κουτσομπολιά και διηγήσεις σκανδάλων. Το βιβλίο γράφτηκε γύρω στα 120 Κ.Χ. και περιέχει ένα χωρίο που συχνά αναφέρουν οι απολογητές:
| Iudaeos impulsore Chresto assidue tumultuantis Roma expulit. |
|
Επειδή οι Ιουδαίοι διαρκώς προκαλούσαν αναταραχές με την υποκίνηση του Χρηστού, τους εκδίωξε [ο Κλαύδιος] από τη Ρώμη |
“De Vita Caesarum”, Βιβλίο V (Κλαύδιος), κεφ. 25 §4
 |
|
Απεικόνιση του Σουητώνιου
από τα “Χρονικά της Νυρεμβέργης” (1493)
|
Ως απόδειξη για την ιστορικότητα του Ιησού, αυτή η αράδα είναι πολύ αδύναμη. Με μια και μόνο ανάγνωση προκύπτουν αρκετές ανωμαλίες. Κατ’ αρχάς ο τίτλος του Ιησού είναι γραμμένος λάθος, αλλά μπορεί να μην πρόκειται καν για λάθος. Το “Chrestus” δε σημαίνει “Χριστός” (=Christus), αλλά “Χρηστός”, ένα κανονικότατο και πολύ συνηθισμένο ρωμαϊκό όνομα. Ενδέχεται το χωρίο να αναφέρεται σε κάποιον άλλο Εβραίο ψευδομεσσία, σαν εκείνους που μας αναφέρει ο Ιώσηπος. Επιπλέον ο Κλαύδιος ήταν αυτοκράτορας από το 41 ως το 54 Κ.Χ. Δεν υπάρχουν στοιχεία πως ο Χριστιανισμός είχε εξαπλωθεί στη Ρώμη αυτή την περίοδο ή ότι ήταν καν αρκετά ισχυρός για να προκαλέσει εξέγερση. Σημειώστε επίσης ότι ο Σουητώνιος γράφει πως τις αναταραχές τις προκάλεσαν Εβραίοι και όχι Χριστιανοί (και ο Σουητώνιος όντως αναφέρεται αλλού στο έργο του σε Χριστιανούς, οπότε ήξερε καλά τη διαφορά).
Τέλος είναι αξιοσημείωτο το πότε γράφτηκε το χωρίο. Μετά τον Ιώσηπο, τον κοντινότερο χρονολογικά ιστορικό στον Ιησού, πηδάμε στο 120 Κ.Χ. Μια γενικόλογη αναφορά σε ένα άτομο που ίσως να ήταν ο ιδρυτής του Χριστιανισμού, γραμμένο 70 χρόνια μετά τον θάνατό του δεν είναι και συγκλονιστικό στοιχείο για την ιστορικότητα του Ιησού.
Σχόλια του Μεταφραστή
Να σημειώσω πως η διατύπωση της πρότασης εμένα προσωπικά μου αφήνει την εντύπωση πως ο Σουητώνιος αναφέρεται σε ένα ντόπιο πρόβλημα και πως ο εν λόγω ταραχοποιός ζούσε στην ίδια τη Ρώμη. Μου φαίνεται λίγο παράδοξο να χρησιμοποιείται η λέξη “υποκινητής” (impulsor) για ένα άτομο στην άλλη άκρη της λεκάνης της Μεσογείου· χώρια ότι όπως αναφέρει και ο Ebonmuse, η περίοδος της βασιλείας του Κλαύδιου είναι πολύ νωρίς για χριστιανικές κοινότητες στη Ρώμη.
Η εκδίωξη των Εβραίων από τη Ρώμη από τον Κλαύδιο πάντως, ίσως και να στηρίζεται και από μια αναφορά στις Πράξεις 18,1-4.
1 Μετὰ δὲ ταῦτα χωρισθεὶς ὁ Παῦλος ἐκ τῶν Ἀθηνῶν ἦλθεν εἰς Κόρινθον· 2 καὶ εὑρών τινα Ἰουδαῖον ὀνόματι Ἀκύλαν, Ποντικὸν τῷ γένει, προσφάτως ἐληλυθότα ἀπὸ τῆς Ἰταλίας, καὶ Πρίσκιλλαν γυναῖκα αὐτοῦ, διὰ τὸ διατεταχέναι Κλαύδιον χωρίζεσθαι πάντας τοὺς Ἰουδαίους ἀπὸ τῆς Ρώμης, προσῆλθεν αὐτοῖς, 3 καὶ διὰ τὸ ὁμότεχνον εἶναι ἔμεινε παρ’ αὐτοῖς καὶ εἰργάζετο· ἦσαν γὰρ σκηνοποιοὶ τῇ τέχνῃ. 4 διελέγετο δὲ ἐν τῇ συναγωγῇ κατὰ πᾶν σάββατον, ἔπειθέ τε Ἰουδαίους καὶ Ἕλληνας. (Πρξ 18,1-4)
Το ζευγάρι που γνώρισε ο Παύλος στην Κόρινθο είναι προφανές πως δεν ήταν Χριστιανοί· τα κοινά που είχαν με τον Παύλο ήταν ότι ήταν Εβραίοι και σκηνοποιοί, και θεωρώ εύλογο πως αν ήταν και Χριστιανοί θα μας το ανέφερε ο συγγραφέας, ειδικά δεδομένου πως μετά γίνεται αναφορά στις προσηλυτιστικές προσπάθειες του Παύλου (και ενδεχομένως να προσηλύτισε και τον Ακύλα και την Πρίσκιλλα). Ενδιαφέρον είναι και το ότι αναφέρεται ο διωγμός των Εβραίων από τον Κλαύδιο, αλλά λείπει κάποια αναφορά στο ότι οι Εβραίοι εκδιώχθηκαν από τον Κλαύδιο λόγω του ότι ήταν και Χριστιανοί, όταν γενικότερα η χριστιανική γραμματεία ψοφάει για αναφορές διώξεων.
Περισσότερες ενστάσεις και απαντήσεις σε πιο λεπτά απολογητικά επιχειρήματα μπορείτε να διαβάσετε και στο αντίστοιχο άρθρο του Κώστα.
Υπάρχει άλλο ένα σύντομο χωρίο στο έργο του Σουητώνιου που αναφέρουν οι απολογητές:
| Afflicti suppliciis Christiani, genus hominum superstitionis novae ac maleficae |
|
[Μετά τη φωτιά της Ρώμης] επιβλήθηκε τιμωρία στους Χριστιανούς, μια κατηγορία ανθρώπων που επιδίδονταν σε μια νέα και κακοποιό δεισιδαιμονία. |
“De Vita Caesarum”, Βιβλίο VI (Νέρων), κεφ. 16 §2
Θυμάστε τη δεύτερη ερώτηση στην αρχή του κεφαλαίου; Τι έγραψε ο ιστορικός; Αυτό το μικρό χωρίο δεν αναφέρει τίποτα για την ύπαρξη του Ιησού, οπότε είναι άχρηστο ως απόδειξη για την ιστορικότητά του. Απλά αποδεικνύει πως υπήρχαν Χριστιανοί το 120 Κ.Χ. και κανείς δεν φέρνει αντίρρηση σ’ αυτό.
Συνέχεια…
