[Κπκ] 2η. Θαλλός

Αρθρογράφος: Ebonmuse
Μετάφραση: Evan T

Το πραγματικό όνομα του ιστορικού που σήμερα ονομάζουμε Θαλλό μας είναι άγνωστο, και τα γραφόμενά του δεν σώζονται μέχρι σήμερα. Ο μόνος λόγος που ξέρουμε το οτιδήποτε για το άτομό του είναι επειδή αναφέρεται σε κείμενα τρίτων. Τον 9ο αιώνα ένας Χριστιανός, ονόματι Γεώργιος Σύγκελλος, μεταφέρει τα γραφόμενα ενός Χριστιανού του 3ου αιώνα, του Ιούλιου Αφρικανού, ο οποίος με τη σειρά του αναφέρει το έργο ενός τρίτου άνδρα που έγραψε μια ιστορία της ανατολικής Μεσογείου μεταξύ 50 και 100 Κ.Χ. Το πραγματικό όνομα του άνδρα αυτού είναι αβέβαιο μιας και το χειρόγραφο είναι κατεστραμμένο και λείπει ένα γράμμα, αλλά το πιθανό είναι να λεγότανε “Θαλλός”. Βέβαια δεν έχουμε ούτε και πρωτότυπα έργα του Αφρικανού και προφανώς ένα σπάραγμα από τρίτο χέρι μετά από 8 αιώνες είναι τραγικά αδύναμο ως αποδεικτικό στοιχείο. Αν πιστέψουμε όμως και τον Σύγκελλο και τον Αφρικανό (μιας και δεν έχουμε τα πρωτότυπα), η ιστορία του Θαλλού αναφέρει το τρίωρο σκοτάδι κατά τη σταύρωση του Ιησού.

Όπως ήδη είπα, ως μαρτυρία αυτή είναι τόσο απελπιστικά αδύναμη που θα μπορούσαμε να την απορρίψουμε συλλήβδην. Αναφορές από τρίτο χέρι δεν είναι επαρκής απόδειξη για ένα παγκόσμιο σκότος που θα έπρεπε να είχαν προσέξει οι πάντες. Επιπλέον, ο ίδιος ο Θαλλός δεν το αναφέρει ως αξιοπερίεργο. Ο Σύγκελλος γράφει πως ο Αφρικανός είπε:

Καθ’ ὅλου τοῦ κόσμου σκότος ἐπήγετο φοβερώτατον, σεισμῷ τε αἱ πέτραι διερρήγνυντο καὶ τὰ πολλὰ Ἰουδαίας καὶ τῆς λοιπῆς γῆς κατερρίφθη. Τοῦτο τὸ σκότος ἔκλειψιν τοῦ ἡλίου Θάλλος ἀποκαλεῖ ἐν τρίτῃ τῶν ἱστοριῶν, ὡς ἐμοὶ δοκεῖ, ἀλόγως. Ἑβραῖοι γὰρ ἄγουσι τὸ πάσχα κατὰ σελήνην ιδ΄, πρὸ δὲ μιᾶς τοῦ πάσχα τὰ περὶ τὸν σωτῆρα συμβαίνει. Ἔκλειψις δὲ ἡλίου σελήνης ὑπερλθούσης τὸν ἥλιον γίνεται· ἀδύνατονδὲ ἐν ἄλλῳ χρὀνῳ, πλὴν ἐν τῷ μεταξύ μιᾶς καὶ τῆς πρὸ αὐτῆς κατὰ τὴν σύνοδον αὐτὴν ἀποβῆναι. Πῶς οὖν ἔκλειψις νομισθείη κατὰ διάμετρον σχεδὸν ὑπαρχούσης τῆς σελήνης ἡλίῳ;

Χρονογραφίαι, Έκδοση Βόννης 1829, Τόμος Ι, v.257 (σελ. 609-610)
”Αφρικανού περί των κατά το σωτήριον πάθος και την ζωοποιόν ανάστασιν”

Το εβραϊκό Πάσχα είναι κοντά σε πανσέληνο και είναι αδύνατον να συμβεί έκλειψη με πανσέληνο, πόσο μάλλον μία που θα κρατούσε και τρεις ώρες, οπότε ο Αφρικανός θα είχε δίκιο να αμφιβάλλει, εάν όντως ο Θαλλός έγραψε αυτά που του αποδίδονται. Δεν ξέρουμε όμως τι έγραψε ο Θαλλός μιας και δεν μεταφέρονται αυτολεξεί τα λεγόμενά του. Οι αστρονόμοι έχουν υπολογίσει πως όντως έγινε μια ηλιακή έκλειψη τον Νοέμβριο του 29 Κ.Χ. Δεν είναι πιθανό ο Θαλλός να κατέγραψε αυτή την έκλειψη, και η σύνδεση με το σκότος της σταύρωσης να έγινε από τον Αφρικανό, που νόμισε λανθασμένα πως ο Θαλλός προσπαθούσε να εξηγήσει το μυστηριώδες τρίωρο σκοτάδι; Και όλα αυτά υπό την προϋπόθεση πως τα λεγόμενα του Θαλλού μεταφέρθηκαν σωστά από τον Αφρικανό και τα λεγόμενα και των δύο από τον Σύγκελλο. Δεδομένου ότι κανένας κρίκος αυτής της αλυσίδας δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί, δεν υπάρχει κανένας λόγος να δεχθούμε ότι ο Θαλλός στηρίζει την ευαγγελική περιγραφή της σταύρωσης.

Το άρθρο έχει δημοσιευτεί στο ιστολόγιο On the way to Ithaca, όπου και γίνεται ο σχολιασμός.