Δέχομαι ότι αυτό δεν εξηγεί ακριβώς πώς παράγεται η συνείδηση, αλλά ούτως ή άλλως δεν είχα σκοπό να ασχοληθώ με αυτό το ζήτημα. Αυτά τα ζητήματα βρίσκονται στην καρδιά τού τι σημαίνει να είναι κανείς άνθρωπος και είναι πιθανότατα τα πιο σημαντικά μυστήρια που θα αντιμετωπίσουμε. Μελετώνται και αναλύονται από επιστήμονες και φιλοσόφους για αιώνες, και κατά πάσα πιθανότητα έτσι θα συνεχίσει να συμβαίνει και τους επόμενους αιώνες. Δεν ισχυρίζομαι ότι έχω εξηγήσει λεπτομερώς πώς γίνεται και υπάρχουν αυτά τα πράγματα. Αντίθετα, ο στόχος μου είναι να δείξω ότι τα φαινόμενα αυτά είναι συμβατά με μια αθεϊστική κοσμοθεωρία και ότι υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι μπορούν να υπάρχουν σε έναν υλικό κόσμο, ακόμα κι αν δεν ξέρουμε πώς. Μέχρις εδώ ο υλισμός και ο δυϊσμός ισοπαλούν. Έπειτα, τα επιπλέον επιχειρήματα, όπως το επιχείρημα της ενότητας νου-εγκεφάλου, γέρνουν την πλάστιγγα προς όφελος του υλισμού. Τα qualia, η ελεύθερη βούληση και η συνείδηση, αν και είναι μυστηριώδη, δεν προσφέρουν ισχύ στις υποθέσεις περί ψυχής.
Άλλωστε, τι καλύτερη εξήγηση προσφέρει ο δυϊσμός για όλα αυτά; Αν εξηγήσουμε τα qualia, την ελεύθερη βούληση ή τη συνείδηση λέγοντας "οφείλονται στην ψυχή", τι παραπάνω ξέρουμε απ’ όταν ξεκινήσαμε; Η υπόθεση μιας ψυχής όχι μόνο δεν εξηγεί τίποτα, αλλά αποκόπτει κάθε δίοδο περαιτέρω διερεύνησης, αφού τα υπερφυσικά φαινόμενα εξ ορισμού δεν ακολουθούν κανόνες που μπορούμε να κατανοήσουμε. Αντίθετα, αν εμμείνουμε σε μια νατουραλιστική θεώρηση, που μέχρι στιγμής στηρίζεται από όλα τα διαθέσιμα στοιχεία, η καταπληκτική επιτυχία της νευρολογίας στο να ρίχνει φως στις εσωτερικές διεργασίες του εγκεφάλου μάς δίνει λόγο να φρονούμε πώς στο μέλλον θα ανακαλύψουμε ακόμα περισσότερα.
Το να αποδίδουμε τα μυστήρια του νου σε μια άυλη ψυχή είναι ένα φυσιολογικό σφάλμα. Καθ’ όλην τη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας οι άνθρωποι έχουν χρησιμοποιήσει αυτό το είδος ερμηνείας της πραγματικότητας· τον "Θεό των Κενών". Όποτε συναντούσαν κάτι που δεν κατανοούσαν, το απέδιδαν στις ενέργειες μιας υπερφυσικής δύναμης. Αν προστεθεί και η ψυχή στη λίστα των πραγμάτων που "εξηγούνται" έτσι, τότε χαίρομαι ιδιαιτέρως, αφού τα πάντα στη λίστα αυτή έχουν τελικά επεξηγηθεί νατουραλιστικά. Η μέρα και η νύχτα, η φύση της σελήνης και των άστρων, η εναλλαγή των εποχών, οι αιτίες των ασθενειών, η κίνηση των πλανητών, ο καιρός, η αιτία των καταστροφών, όπως σεισμοί. Ξέρουμε πως όλα αυτά είναι φυσικά φαινόμενα και δε χρειάζεται κάποια θεότητα να κατοικεί στα κενά τους για να εξηγηθούν. Οι υπερφυσικές εξηγήσεις για όλα αυτά εξανεμίστηκαν υπό το φως πιο ικανοποιητικών επιστημονικών εξηγήσεων και είμαι πεπεισμένος ότι και η πηγή του νου θα προστεθεί εν τέλει στη λίστα αυτή.
Ο Θεός των Κενών ήταν μια συνηθισμένη μέθοδος ερμηνείας, όταν οι άνθρωποι δεν ξέραμε αρκετά για τον κόσμο. Αλλά τώρα ξέρουμε. Τώρα έχουμε έναν αληθινό τρόπο κατανόησης του κόσμου, έναν καλύτερο τρόπο. Υπάρχουν ακόμα αρκετά πράγματα που δεν γνωρίζουμε, αλλά πλέον δεν υπάρχει κανένας λόγος να αποδίδουμε το οτιδήποτε σε μαγικές δυνάμεις, με εξαίρεση τα λίγα ψήγματα μαγικής σκέψης που μένει πάνω μας σαν σκόνη. Είναι καιρός να βάλουμε στην άκρη αυτά τα τελευταία ίχνη του υπερφυσικού παρελθόντος μας. Έχουμε πλέον τη σοφία και την ωριμότητα να δούμε κατά πρόσωπο την αλήθεια για το ποιοι και το τι είμαστε. Δεν υπάρχει τίποτε υποτιμητικό στην υλική βάση του νου. Ο εγκέφαλός μας είναι πραγματικά ένα θαυμαστό εργαλείο, και με τη δύναμή του έχουμε πετύχει φοβερά πράγματα. Καιρός να αποδώσουμε τα του Καίσαρος τω Καίσαρι. Το να αποδίδουμε τα επιτεύγματα του μυαλού μας σε ένα φάντασμα μέσα στο κεφάλι μας είναι μια αστήρικτη ιδέα, και είναι καιρός να τη βάλουμε στην άκρη μιας και δια παντός.
Συνέχεια…
